Rosanne Botman
‘Het grootste feestbeest van de familie’
Iedereen kent haar. Het meisje in een rolstoel. Een vrolijke jonge vrouw, altijd aanwezig op feestjes, festivals én met kermis. Waar ze ook gaat, Rosanne straalt. Haar handicap is ondergeschikt. Haar sterke karakter overwint alle obstakels. Zij verstaat de kunst van het leven en viert dat elke dag.
Ze treedt het leven lachend tegemoet. Maar achter die lach gaat een lange weg schuil. Een lange weg van pijn en verdriet. Ze werd geboren met een scoliose, maar er was hoop op herstel. Toen ze als 4-jarig meisje lopend het ziekenhuis binnentrad, kon ze onmogelijk vermoeden dat ze het, na een cruciale operatie, in een rolstoel zou verlaten. Rosanne zou nooit meer lopen.
Tranen en tegenslag
Vele operaties, tranen en tegenslagen volgden. Haar ouders Koos en Afra in vertwijfeling achterlatend. ‘Steeds weer werden we geconfronteerd met de lichamelijke beperkingen van Rosanne. Gevaren voor haar gezondheid lagen overal op de loer. De prognose was dat zij niet ouder dan 18 zou worden. We bewogen hemel en aarde om haar een zo normaal mogelijk leven te geven. Ook haar oudere broer en zus Niels en Maaike droegen hun steentje bij. Maar hoeveel teleurstelling kan een mens dragen? We zijn wel eens moedeloos geweest’, vertelt vader Koos.
Koos en Afra houden van gezelligheid. Ze zijn graag onder de mensen en gaan al 43 jaar samen te kermis. Rosanne heeft het niet van een vreemde. Maar toen ze nog klein was leek deelname aan een sociaal bestaan niet voor haar weggelegd. ‘Tijdens kermis heb ik weleens huilend de kroeg verlaten. Het hakte er dan zo in bij me in dat Rosanne dit nooit zou meemaken’, vertelt Koos. Rosanne te kermis, dat leek een utopie.
Rosanne Botman en haar ouders Koos en Afra
Zelfredzaamheid
Maar het tij keerde. Tegenslagen maakten plaats voor meevallers. Rosanne ging dwars tegen alle voorspellingen in. Ze kreeg ondersteunende beademing waardoor ze sterker werd. Klachten bleven weg en medicijnen sloegen aan.
Rosanne volgde als puber een opleiding in Heliomare. ‘Ze waren daar best hard tegen me’ , vertelt Rosanne. ‘Ik moest alles zelf leren doen. Aankleden, wassen, koken. Alles stond in het teken van zelfredzaamheid en opgeven was er niet bij.’ ‘Zo hebben wij haar ook aangepakt toen ze jonger was’, vult Koos aan. ‘Het heeft geen zin om zoete koekjes te bakken. Het is zoals het is en je moet er het beste van maken. Vallen, opstaan en weer doorgaan. Zij het dan in een rolstoel.’
Van beperkingen naar mogelijkheden
Door die aanpak verschoof de focus van beperkingen naar mogelijkheden. Rosanne leerde zien wat ze wél kan. Ze bleek veel sterker dan iedereen dacht, maar vooral ook dan ze zelf dacht. ‘Natuurlijk ben ik verdrietig geweest en jaloers en boos. Maar op een gegeven moment realiseerde ik me, heel bewust, dat zelfmedelijden me geen steek verder brengt. Ik kon beter gaan genieten van alle mooie dingen en lieve mensen om me heen.’ Rosanne zette een knop om en vanaf dat moment groeide zowel haar optimisme als haar vriendenkring. Aan positieve aandacht geen gebrek. Dat zij daar zelf een belangrijke constante in is, zien haar ouders heel goed. ‘Rosanne is erg sociaal en trouw. Zodra ze ergens binnenkomt, brengt ze gezelligheid. En dat krijgt ze dan ook weer terug.’
Inmiddels is Rosanne 25. Ze heeft haar diploma voor secretarieel medewerkster op zak en een leuke baan bij Noppes in Zwaag. Haar rolstoel brengt haar veilig overal binnen een straal van 5 kilometer. En als ze verder moet neemt ze de bus. Haar eigen bus. Want inmiddels heeft ze ook haar rijbewijs. In 1 keer gehaald.
Nachtdienst en ochtendshift
Hoe zelfstandig ze ook is, toch zullen Koos en Afra altijd een verzorgende rol vervullen. Rosanne woont thuis waar zij zich door praktische aanpassingen vrij kan bewegen. Ze slaapt in een verhoogd bed en aan haar slaapkamer is een eigen badkamer gebouwd. Via een takel kan zij eenvoudig worden verplaatst. In de douche. Op bed en van bed. ’s Nachts krijgt zij beademing ter ondersteuning. De beademingsslang is gekoppeld aan een tank. Het klinkt allemaal als een ver van ons bed show, maar voor hen is het normaal. Koos en Afra hebben hun leven erop ingericht. ‘Als Rosanne ’s nachts thuiskomt, staat een van ons op om haar naar bed te helpen. Meestal heb ik de avond- of nachtdienst en Afra doet de ochtendshift. Dat werkt prima. En we doen het met liefde’, vertelt Koos.
Rosanne
Fervent kermisganger
De angst van haar vader werd geen waarheid. Rosanne is fervent kermisganger. ‘Het grootste feestbeest van de familie Botman’, aldus Koos. Als klein meisje zat ze graag in de zweef en het reuzerad. Nu brengt haar rolstoel haar van kroeg naar kroeg.
Het elektrische vervoersmiddel is goed voor menig anekdote. ‘Zo’n 5 jaar geleden genoot Rosanne van een optreden van The Beatles op kermismaandag. ‘Mijn rolstoel deed raar. Hij sloeg op hol. Reed mensen aan. Ik bleef maar sorry zeggen. Dan maar zigzaggend op huis aan. Ik belde mijn pa, maar ik kwam hem pas op de Floralaan tegen. Toen had ik er al een aardig griezelige rit opzitten.
Tijdens een latere kermis wreef iemand per ongeluk met een magneetbandje langs het stuurkastje van de rolstoel. Daardoor raakte alles ontregeld en stond de rolstoel vast. Het grappige was dat ik hem juist op de hoogste stand had staan om de band beter te kunnen zien. Rechtopstaand werd ik toen naar mijn tante Margo geduwd.’
Rosanne vertelt het allemaal met een grote grijns. Ze is niet bang aangelegd. Gelukkig is er dan altijd nog de duwrolstoel. Het vergt wat vereende krachten, maar ook dan komt ze waar ze zijn wil. En een goede monteur heeft haar trouwe vierwieler snel weer aan de praat.
Kermisplanning en sociale controle
Al weken is Rosanne bezig met de planning van aankomende kermis. Daarop noteert ze bands, borrels, tijden en locaties. ‘Ik moet keuzes maken. Mijn kermisdagen zijn goed gevuld. Van zaterdag tot en met dinsdag ga ik op pad. Met een speciale bierhouder aan mijn rolstoel.’
Veel vaste afspraken maakt ze niet. Ze bezoekt alle cafés en optredens van het Volksorkest en Niels van der Gulik. Ze gaat vaak alleen op stap, maar ze heeft geleerd goed naar haar lichaam te luisteren. De sociale controle doet de rest. ‘De familie Botman mag hier in het bijzonder worden bedankt’, zegt Koos. ‘Ze zijn allemaal gek op Rosanne en ze kan bij iedereen terecht. Ze houden een extra oogje in ’t zeil.’
Om een uur of 3 rolt ze zichzelf naar huis. Dan heeft ze haar vader of moeder inmiddels gebeld. Lang leve het mobieltje! Thuis treffen ze elkaar om sterke verhalen uit te wisselen voor het slapen gaan.
Rust en zelfbescherming
Vroeger was Rosanne meestal ziek na kermis. ‘Dat gebeurt nu nog maar zelden. Ik weet precies hoeveel biertjes ik kan drinken en wanneer ik naar huis moet gaan. Ik denk van tevoren goed na over kleding. Omdat ik de kou niet voel en stilzit trek ik vaak wintersokken en extra laagjes aan. Zo bescherm ik mezelf. ‘
Met kermis heeft ze de hele week vrij. Dan start ze de dag in de relaxmodus met een ontbijtje op bed en goeie muziek. Ze denkt goed om haar rust. ‘Na kermis lig ik een paar dagen op bed. Dan kijk ik filmpjes en luister naar muziek. Dan laad ik weer op voor mijn werk. En natuurlijk voor het volgende feestje.’
Rosanne showt ons haar boeken met kermisfoto’s die zij vanaf 1997 bijhoudt. De kunst van het leven. Vastgelegd in een plakboek. Als je goed luistert kun je het plezier horen. Rosanne verstaat het. Als geen ander. Volg haar voorbeeld en geniet! Proost Rosanne, Afra en Koos, op een topkermis!
Rosanne en haar ouders aan de vooravond van kermis Wervershoof 2013
[social_share/]